ko hiểu sao bao nhiêu ae vn mình cứ nt hỏi đăng ký hl để phát triển chiều cao??? mình trả lời bảo ko đc vì chiều cao là ~90% do gen [1], còn lại là do dinh dưỡng tuổi "bé" và sinh hoạt lúc bé. xong chúng nó bảo: tại sao bác sĩ bảo tập hít xà với bơi lội nhiều thì thêm đc chiều cao? nói thật là mình ko hiểu bác sĩ nào có thể nói như vay đc. và cũng có nhieu ae nt hỏi mình về tập gym có ảnh huởng phát triển chiều cao ko, vì sợ bị lùn nên ko dám tập. mình cố gắng giải thích ngắn gọn quá trình phát triển của xương để các bạn hiểu thêm 1 chút nhé.
xương mình tất nhiên vừa phát triển chiều rộng, vừa phát triển chiều dài. phần nay mình chỉ nói qua về phát triển chiều dài thôi vì các bạn quan tâm chiều cao. tăng trưởng chiều dài (length growth) của xương diễn ra ở trong khu vực giữa "epiphysis" (đầu xương) và "diaphysis" của xương và bao gòm 4 giai đoạn:
1.) reverse zone:
ơ đây những "tế bào sụn non" (chrondrogenic progenitor cells) nảy sinh từ "stem cells" và sẽ làm nguồn cung cấp cho khu (zone) phía dưới
2.) proliferative zone (khu tăng sinh)
ở trong zone nay thì những tế bào sụn non đang nằm phẳng. những miếng sụn cùng gien (isogenic groups) no chồng xếp lên nhau va dựa vào dinh dưỡng "territorial matrix" sẽ chở thành những miếng sụn già (chondron)
3.) hypertrophy zone
trong zone nay thì những sụn già sẽ hấp thụ nước và vì vậy tăng khối lượng (hypertrophy). tất cả những hoạt động bao gòm kollagen và khoáng vật cũng diễn ra ở zone này. và thêm nữa là trong "zone 3" này VEGF (vascular endothelial growth factor) đc sản xuất để kích thích phát triển vào tạo hoá ra những mạch máu nhỏ trong xương (vasculogenesis) cho "zone4" tiếp theo
4.) ossification zone
ở zone này thì những tế bào sụn giải thích trong zone3 (hypertrophy zone) sẽ từ từ bị dị hoá (bởi chondroclast), và để lại 1 cái lỗ. từ những cái lỗ này sẽ nảy sinh ra những mạch máu nhỏ (blood capillaries) trong xương. những tế bào sụn từ từ sẽ đc phát triển thành xương cứng do "osteoblast".
tất cả những quá trình này sẽ đc lập đi lập lại và xương mình từng lớp từng lớp sẽ phát triển chiều dài. quá trình này đòi hỏi protein, canxi, vitamin D, và cũng như vài số hoocmon. những yếu tố nay đa số do gen và 1 phần nhỏ nhoi là do dinh dưỡng tuổi còn nhỏ. chứ ko phải lúc các bố 17-18 tuổi rồi mới quan tâm đến việc dinh dưỡng. đến 1 lúc nào đó mà "epiphyseal" bị đóng chặt lại rồi thì xương sẽ ko phát triển chiều dài đc nữa. trung bình đến năm 19 tuổi là epiphyseal đã "closed" rồi, ko còn hy vọng nữa đâu. tất nhiên cũng có ngoại lệ và một vài nguoi vẫn phát triển chieu cao đến lúc 25t. nhưng chuyện nay rất hiếm có. thêm nữa tập luyện môn thể thao nào đi chăng nữa cũng ko ảnh hưởng (tốt hay xấu) gì đến phát triển chiều cao. chừ khi trong tuổi dậy thì mà tập nặng quá độ đến mức hoocmon bi sô đẩy loạn. nhưng đừng lo, các bố ko bao h tập nặng đc đến mức đó đâu. vì chúng mày toàn là pussy thôi, tập hơi tý đã than mệt than đau. vả lại đồ ăn con thiếu nói gì đến tập... tự khắc mình sẽ ko tập đc quá mức nữa. đạt đc cảnh giới "quá mức" cũng phải bẩm sinh là kỳ tài chư ko phải ai cũng đc. cho nên may ae đừng lo, cao thấp do bố mẹ, ông bà. cái mà mình tự chủ đc là phát triển cơ bắp. lùn mà có chút body thì còn cứu gián đc chút. lùn + body shit thì các em cần nhiều tiền. gái thời này nó chỉ yêu tài hoạc tiền thôi
:))))[1]: Joel Hirschhorn et al.: Hundreds of variants clustered in genomic loci and biological pathways affect human height